| english |
αρχική
| κοσμοθέαση
| βιογραφικά | βιβλία
| δημοσιεύσεις |
Αντώνης
Τσολομύτης |
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Πολυτονικά σε Linux
Το λειτουργικό σύστημα Linux με τα συνήθη
περιβάλοντα εργασίας του υποστηρίζει πλήρως το
πολυτονικό σύστημα γραφής. Δεν έχετε παρά να
επιλέξετε «Greek (polytonic)» στις ρυθμίσεις
πληκτρολογίου. Υπάρχει όμως κάτι που πρέπει να
γνωρίζετε για να γράψετε επιτυχώς πολυτονικό: η
σειρά με την οποία δακτυλογραφούμε τα διάφορα
σημάδια του πολυτονικού έχει σημασία. Προηγείται η
υπογεγραμμένη, μετά ο τόνος
(οξεία,βαρεία,περισπωμένη) και τέλος τα πνεύματα
(ψιλή, δασεία) και τα διαλυτικά ή το μακρό/βραχύ.
Τα σημάδια αυτά βρίσκονται στις εξής θέσεις:
Χαρακτήρας |
Πλήκτρο
|
Επεξήγηση
|
|
|
|
Υπογεγραμμένη |
] |
|
Περισπωμένη
|
[
|
|
Οξεία
|
;
|
δεξιά του L
|
Βαρεία
|
'
|
δεξιά της
οξείας
|
Ψιλή
|
:
|
δεξιά του L
με shift
|
Δασεία
|
"
|
δεξιά της
ψιλής με shift
|
Διαλυτικά
|
{
|
|
Μακρό
|
|
Δεξί Alt και
[
|
Βραχύ
|
|
Δεξί Alt και
]
|
Προσέξτε ότι τα διαλυτικά
βρίσκονται σε άλλη θέση από αυτή που βρίσκονται
στο μονοτονικό πληκτρολόγιο.
Μερικά παραδείγματα
Για να γράψουμε το
ᾦ θα
πατήσουμε τα πλήκτρα ][:ω με αυτή τη σειρά.
Για να γράψουμε
ῧ θα
πατήσουμε [{υ, ενώ για το
ῠ
θα κρατήσουμε πατημένο το δεξιό Alt, θα πατήσουμε
το ] θα ελευθερώσουμε το Alt και θα πατήσουμε το
υ.
Απόστροφος, και άνω τελεία
Η απόστροφος και η άνω τελεία είναι δυο
προβληματικοί χαρακτήρες γιατί ο οργανισμός ΕΛΟΤ
της χώρας δεν τα συμπεριέλαβε στο standard για τα
Ελληνικά με αποτέλεσμα να μην είναι σωστά δηλωμένα
στο unicode.org που «ελέγχει» αυτά τα θέματα. Ως
αποτέλεσμα αυτής της αστοχίας η άνω τελεία
εμφανίζεται ως μια τελεία στη μέση των χαρακτήρων
(periodcentered) αντί στο άνω άκρο, ενώ η
απόστροφος εμφανίζεται ως ανυψωμένω κόμμα.
Δυστυχώς η μόνη λύση είναι να διορθώσετε εσείς ένα
αρχείο του της εγκατάστασής σας. Συγκεκριμμένα
πρέπει να ανοίξετε (πολύ προσεκτικά) σε έναν text
editor το αρχείο
/usr/share/X11/xkb/symbols/gr
και να αναζητήσετε και να αλλάξετε τον χαρακτήρα
periodcentered σε U0387
και τον χαρακτήρα
apostrophe σε U1FBD
Στη συνέχεια πρέπει να κάνετε logout και ξανά
login. Τώρα η άνω τελεία είναι στη θέση που ήταν
(δηλαδή ΔεξιόAlt και q) αλλά τώρα είναι στο σωστό
ύψος: x·x ενώ η απόστροφος είναι στο πλήκτρο που
ήταν, δηλαδή στο ' αλλά είναι ο σωστός χαρακτήρας:
σ᾽ αυτό (αντί του λάθους
σ' αυτό)
Εισαγωγικά και εσωτερικά εισαγωγικά
Τα εισαγωγικά της Ελληνικης γλώσσας ΔΕΝ είναι τα “
και ” ούτε τα " αλλά τα « και ». Τα σύμβολα αυτά
βρίσκονται στα πλήκτρα , (κόμμα) και .
(τελεία) όταν κρατάμε πατημένο το δεξιό Alt.
ΔεξιόAlt και , (κόμμα) δίνει « και δεξιόAlt και .
(τελεία) δίνει ».
Όταν μια φράση έχει εισαγωγικά μέσα σε εισαγωγικά,
σύμφωνα με τη γραμματική του Μανόλη Τριανταφυλλίδη
τα εσωτερικά εισαγωγικά είναι τα “ και τα „
Έτσι «σωστή» γραφή σύμφωνα με τον Τριανταφυλλίδη
είναι η εξής:
Ο δάσκαλος είπε: «“προπαίδεια„ ονομάζουμε τον
πίνακα του Πυθαγόρα».
Τα σύμβολα “ και „ δεν υπάρχουν ούτε στο αγγλικό
ούτε στο ελληνικό πληκτρολόγιο πάλι κατά παράλειψη
του ΕΛΟΤ Ελλάδας. Μπορείτε να τα αντιγράφετε από
εδώ ή να μάθετε τον στοιχειώδη τρόπο αριθμητικής
εισαγωγής τους. Για το “ κρατάμε πατημένα τα Shift
και Control. Θα εμφανιστεί ένα υπογεγραμμένο u.
Τώρα ελευθερώνουμε τα shift και control και για
μεν το
“ δακτυλογραφούμε 201C για δε το „ 201E
Ορθογραφικός έλεγχος για αρχαία Ελληνικά
Βεβαιωθείτε ότι έχετε εγκατεστημένο το πρόγραμμα
aspell.
Στη συνέχεια πηγαίνετε στη σελίδα
https://github.com/mrakia/aspell6-grc-0.02
πατήστε στο κουμπί Code και κατεβάστε το zip.
Αποσυμπιέστε το zip, μπείτε μέσα στον φάκελο
aspell6-grc-0.02-master και εκτελέστε τις εντολές
chmod +x configure
./configure
make
sudo make install
Τώρα μπορείτε να ελέγχεται πολυτονικά κείμενα TeX
της αρχαίας Ελληνικής εκτελώντας
aspell --lang=grc -c myfile.tex
Created by Antonis
Tsolomitis on 04/Mar/2022
Modified on 04/Mar/2022