KE
ΦΑΛΑΙΟ 9
Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ
Έστω URn , f: U® R μια διαφορίσιμη συνάρτηση και C: [a, b]® U μια καμπύλη. Τότε η παράγωγος της συνάρτησης t® f(C(t)) δίνεται από τον τύπο
ο οποίος ονομάζεται κανόνας της αλυσίδας.
Αν C(t) = (x1(t),..., xn(t)) τότε ο κανόνας της αλυσίδας παίρνει την μορφή
Ο κανόνας της αλυσίδας μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην περίπτωση αλλαγής μεταβλητών, όπου δεν έχουμε μόνο μιά μεταβλητή, όπως φαίνεται στο παρακάτω παράδειγμα.
Παράδειγμα:
Έστω ότι η f
είναι
συνάρτηση των δύο μεταβλητών x, y
και
x
= s(u,
v), y
= t(u,
v), με s,
t
συναρτήσεις
δύο μεταβλητών με τιμές στο R.
Oρίζουμε
Ασκήσεις
1. Έστω Α, Β δύο διανύσματα. Αν g(t) = f(A+tB) να υπολογίσετε την παράγωγο της g.[Λύση]
2. Έστω f(x, y) = x2+xy και C(t) = (t, t2). Nα υπολογίσετε την παράγωγο της f(C(t)) στο t=1.[Λύση]
3. Έστω f μια διαφορίσιμη συνάρτηση στο R3 που ικανοποιεί f(tX) = tf(X) για κάθε πραγματικό t και κάθε ΧR3 . Να δείξετε ότι f(X) = gradf(0)·X.[Υπόδειξη] [Λύση]
4. Έστω f μια διαφορίσιμη συνάρτηση στο R2 που ικανοποιεί f(tX) = tk f(X) για κάθε πραγματικό t και κάθε Χ=(x, y)R2 όπου k ένας ακέραιος. Να δείξετε ότι
5. Έστω c μια σταθερά και z = f(x+ct) + g(x-ct), u=x+ct, v=x-ct. Nα δείξετε ότι
[Λύση]
6. Έστω z = f(u, v), u=x+y, v=x-y. Να δείξετε οτι
[Λύση]